می‌توان گفت یکی از مهمترین و اصلی ترین مصالح ساختمانی که امروزه در صنعت ساخت و ساز بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد، پوکه ساختمانی است. پوکه ساختمانی در انواع پوکه معدنی و پوکه صنعتی وجود دارد. پوکه معدنی حاصل فعالیت‌های آتشفشانی است. می‌دانیم که در هنگام فوران آتشفشان، ماگما یا همان مواد مذاب آتشفشانی بر روی سطح زمین جاری می‌شود. این مواد پس از خنک شدن و کاهش دما، به صورت تکه سنگ‌های کوچک و بزرگ در آمده که به آنها پوکه معدنی می‌گویند. در این مقاله از خانه بلوک به بررسی پوکه معدنی، ویژگی‌ها و انواع کاربرد پوکه معدنی در صنایع مختلف می‌پردازیم.
پوکه معدنی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
پوکه معدنی حاصل فعالیت آتشفشانی بوده و جنس آن از گدازه‌های آتشفشان است. این ماده چگالی بسیار پایینی دارد، یعنی کمتر از 1000 کیلو گرم بر متر مکعب. از سوی دیگر درجه سختی این ماده بسیار بالاست و این یکی از ویژگی‌های مهم آن است. پوکه معدنی به صورت کلی در رنگ‌های سفید، زرد، قهوه‌ای و خاکستری مایل به مشکی به وجود می‌آید. دانه بندی پوکه معدنی متفاوت است و می‌توان گفت این ماده از سایز ذرات غباری تا قطعات بزرگتر از 10 سانتیمتر وجود دارد. کاربرد پوکه در هر یک از سایزهای ذکر شده، منحصر به فرد و متناسب با همان سایز و ابعاد است.
استفاده از پوکه معدنی سابقه‌ای چندان طولانی ندارد. نخستین استفاده از این محصول به دهه 1960 میلادی برمی‌گردد که مهندسین رومی برای ساخت بناهای باستانی از آن استفاده می‌کردند. امروزه در کشور ایران از این ماده در مصارف گوناگونی بهره می‌گیریم که می‌توان گفت مهمترین آنها در صنعت ساخت و ساز است. همچنین پوکه معدنی یکی از موادی است که از ایران به کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر می‌گردد.
پوکه معدنی چه کاربردهایی دارد؟
پوکه معدنی ماده‌ای طبیعی است که مزایای فراوانی دارد و به همین علت در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این بخش برای پاسخ به این سوال که پوکه معدنی چه کاربردی دارد به بررسی کاربردهای این ماده در صنعت‌های مختلف و کشاورزی می‌پردازیم.
کاربرد پوکه معدنی در ساختمان سازی
می‌توان گفت مهمترین کاربرد پوکه معدنی، در صنعت ساخت و ساز است. دلیل کاربرد گسترده این ماده، مقاومت بالای آن در برابر ضربه و فشار است. کاربردهای پوکه معدنی در ساختمان سازی شامل این موارد است.
-
پلاستر
از مهمترین کاربردهای پوکه معدنی در صنعت ساخت و ساز، ساخت پلاستر است. پلاستر ویژگی‌های مختلفی دارد که از جمله آنها می‌توان به پوشش دهی مناسب، مقاومت در برابر حریق، مقاومت در برابر ترک خوردگی و حمل و نقل آسان اشاره کرد. در ساخت پلاسترهای ویژه از پوکه معدنی استفاده می‌شود. پلاسترهای ویژه به پلاسترهای عایق صوت و حرارت هستند که اصلی‌ترین کاربرد آنها در سقف و قسمت‌های بالایی دیوار است.
-
عایق پر کننده
یکی از کاربردهای پوکه معدنی در صنعت ساخت و ساز، استفاده به عنوان عایق پر کننده بین دیوارها یا پر کننده حفره‌های بین بلوک‌های سیمانی است. ایالت متحده آمریکا یکی از کشورهایی است که از پوکه معدنی به عنوان عایق پر کننده استفاده فراوانی می‌کند.
-
عایق صوتی
از دیگر کاربردهای پوکه معدنی، می‌توان به عایق سازی صوتی ساختمان اشاره کرد. به منظور عایق سازی ساختمان در ساخت کاشی‌های عایق صدا از این پوکه معدنی استفاده می‌شود. کاشی‌های عایق صوت، وزن پایینی دارند. در برابر حریق دوام و مقاومت بالایی دارند.
-
عایق کاری کف
یکی از کاربردهای پوکه معدنی در ساختمان سازی، استفاده برای عایق کاری کف سازه است. بدین منظور پوکه معدنی در قسمت زیرین کف به کار می‌رود. از این ماده مخصوصا در کف‌های چوبی اتاق‌ها و به منظور تراز کردن کف، کاهش انتقال صدا به طبقات زیرین و همچنین ایجاد خاصیت عایق حرارتی برای سیستم لوله‌های کف، استفاده می‌شود.
-
استفاده در بتن
در هنگام تهیه ملات بتن نیز از پوکه معدنی استفاده می‌شود. این امر موجب ایجاد حباب‌های ریز هوا در بتن می‌شود. همین مسئله موجب کاهش چگالی بتن نیز می‌شود. افزودن پوکه معدنی به بتن خاصیت عایقی در آن را نیز افزایش می‌دهد. البته البته باید به این نکته توجه داشت که ملات بتن ساخته شده با پوکه معدنی به اندازه دیگر ملات‌های بتنی استحکام و مقاومت ندارد.
-
شیب بندی یا کف سازی
یکی از کاربردهای پوکه معدنی استفاده جهت تراز کردن یا شیب بندی روی سطح کف ساختمان است. بدین منظور فاصله بین کوم‌های اجرایی روی کف را با پوکه معدنی پر می‌کنند.
کاربرد پوکه معدنی در کشاورزی
پوکه معدنی ماده‌ای است که می‌توان از آن به عنوان ماده‌ای مفید برای خاک استفاده کرد. وجود این ماده در خاک موجب می‌شود تا گیاهان بهتر رشد کنند. این ماده همچنین قابلیت کشت خاک را افزایش می‌دهد. از این ماده در ساخت آفت کش‌ها، قارچ کش‌ها و کود نیز استفاده می‌شود. پوکه معدنی تخلخل بالایی دارد، به همین دلیل آب را به مدت زمانی طولانی در خود نگه داشته و به این ترتیب وجود این ماده در خاک موجب می‌شود که رطوبت خاک دیر تر از بین برود. درواقع تخلخل موجود در این ماده باعث هوادهی بیشتر به خاک شده و در نتیجه آن اکسیژن بیشتری به ریشه گیاهان می‌رسد. به این صورت می‌توان نتیجه گرفت که پوکه معدنی نقشی فعال و موثر در اکسیژن دهی به خاک و ریشه گیاهان دارد.
کاربرد پوکه معدنی در صنعت
پوکه معدنی در صنایع مختلفی کاربرد دارد که از جمله آنها می‌توان به صنعت نساجی، صنعت آرایشی، صنعت بهداشتی و … اشاره کرد. در این قسمت به بررسی کاربردهای این ماده در برخی از این صنایع می‌پردازیم.
-
کاربرد به عنوان ساینده صنعتی در نساجی
از جمله کاربردهای پوکه معدنی، استفاده از آن به عنوان ساینده صنعتی برای ساییدن سطوح ناصاف به خصوص در صنعت نساجی است. از این ماده می‌توان برای ساییدن پارچه‌های زمخت و یا سنگ شور کردن آنان استفاده کرد.
-
کاربرد در محصولات آرایشی و بهداشتی
پوکه معدنی در صنعت آرایشی و بهداشتی نیز کاربردهای فراوانی دارد که از جمله مهمترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- ساخت خمیر دندان و سفید کننده دندان
- ساخت و تولید اسکراب آرایشی
- ساخت پاک کننده دست
- تولید پاک کننده آرایشی
جمع بندی
در این مقاله از خانه بلوک سعی بر این داشتیم که به این سوال که پوکه معدنی چه کاربردی دارد پاسخ دهیم. در صورتی که تمایل داشتید تا درباره این ماده اطلاعات بیشتری داشته باشید، با ما با شماره تماس 021284283 تماس بگیرید.
