دیوارچینی یا اجرای دیوار یکی از مراحل به ظاهر ساده است اما در واقع در اجرای ساختمان بسیار مهم است که دقت بالایی می‌طلبد. با توجه به تجربه زلزله‌های اخیر و خسارات مالی و جانی ناشی از تخریب این دیوارها می‌توان به اهمیت این قسمت از عملیات ساختمانی پی برد. برای دریافت مشاوره پیش از خرید، با مشاوران شرکت خانه بلوک در ارتباط باشید.
انواع دیوار
دیوار باربر
این دیوارها نقش ستون را ایفا می‌کنند و نقش اصلی را در انتقال بارهای وارده بر ساختمان به پی ساختمان و در نهایت به زمین دارند.
دیوار غیر باربر
این دیوارها به عنوان یک عضو غیر سازه‌ای در ساختمان اجرا شده و ظیفه آن جدا کردن فضاهای مختلف از یکدیگر است.
دیوار محوطه
دیواری است که به دور حیاط یا زمین کشیده می‌شود تا مرز زمین را از املاک یا جاده های مجاور جدا کند.
طبق مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان، این دیوار می‌تواند از بنایی مسلح، بنایی کلاف دار و یا بنایی غیر مسلح باشد. رعایت نکات زیر در اجرای دیوار محفظه الزامی است:
- نسبت ارتفاع به عرض دیوار محوطه نباید بیشتر از 10 باشد.
- طول پیوسته دیوار محوطه نباید بیش از 20 متر باشد.
- ارتفاع دیوار بنایی غیر مسلح نباید از 2 متر بیشتر و برای دیوار بنایی کلاف دار از 3 متر بیشتر نباشد.
- اجرای فونداسیون بتنی یا دال بتنی افقی در زیر دیوار محوطه الزامی است.
مصالح مصرفی در اجرای دیوار
ملات
ماده‌ای خمیری شکل است که از ترکیب موادی چون خمیر سیمان و ماسه ریزدانه به دست می‌آید. از کاربردهای ملات می‌توان به چسباندن واحدهای ساختمانی به یکدیگر، ایجاد بستر برای توزیع بار، پوشش، نماسازی، شاسی نما و تسمه بندی اشاره کرد.
ملات ماسه سیمان: یکی از پرمصرف ترین ملات‌هایی که در سیمان کاری دیوار، اجرای دیوار و … استفاده می‌شود ملات ماسه سیمان می‌باشد. این ملات از ماسه و سیمان با کیفیت حداقل 200 کیلوگرم در هر متر مکعب ملات یا به نسبت 1 به 5 (یعنی 1 فنجان سیمان و 5 فنجان ماسه) تشکیل شده است.
از دیگر ملات‌های مصرفی در ساختمان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ملات ماسه، سیمان آهک (باتارد)
- ملات گچ وخاک (گل و گچ)
- ملات بنایی
آجر توخالی
معمولا از آجرهای توخالی برای دیوارچینی پیرامونی استفاده می‌شود، زیرا وزن آنها کمتر از آجرهای توپر است، از دیگر کاربردهای این آجر استفاده در دیوارهای دو طرف نما است. این دیوارها عموما به صورت سوله ساخته می‌شوند و بعد از ساخت نیازی به نما نیست و فقط گره می‌خورند.
ابعاد این آجرها 5*10*20 سانتیمتر است و به دلیل سوراخ بودن وزن آنها حدود 2 کیلوگرم است.
بلوک‌های سیمانی سبک
- بلوک لیکا
- بلوک پرلیتی
- بلوک سیمانی ساده
این بلوکها به دلیل وزن سبک تر و عایق بندی بهتر یکی از مصالح پرکاربرد در اجرای دیوار هستند. این بلوکها از مواد سبکی مانند: پوکه صنعتی (لیکا)، پرلیت، پوکه معدنی و سیمان ساخته می‌شوند و به نسبت ابعادشان بسیار سبک تر و عایق تر از آجر هستند.
این بلوکها در ابعاد 10*20*40، 15*20*40، 20*20*40 سانتی متر و 2 یا 3 جداره قابل تولید می‌باشد. تفاوت 3 دسته بلوک سیمانی بالا در عایق بودن آنهاست که بستگی به مواد مصرفی دارد و در قیمت نهایی تاثیرگزار خواهد بود.
بلوک‌های سیمانی ساده به دلیل وزن زیاد و عایق نبودن نمی‌توانند برای دیوارهای داخلی ساختمان استفاده شوند و بیشتر برای ساخت دیوارهای حیاط مورد استفاده قرار می‌گیرند.
بلوک سفالی
بلوک‌های سفالی به دلیل وزن کم در دیوارپوش‌های داخلی و خارجی ساختمان‌ها نیز کاربرد دارند. این بلوکها در ابعاد 10*20*20، 15*20*20 و 20*20*20 سانتی متر تولید می‌شوند.
بلوک گازی (هبلکس یا AAC)
این بلوکها به دلیل سبکی و عایق صوتی و حرارتی در سال‌های اخیر کاربرد فراوانی در دیوارهای داخلی و خارجی ساختمان‌ها داشته‌اند. با توجه به ضخامت کم ملات در ساخت دیوار با این بلوکها، توجه به دستورالعمل‌های صادره از استاندارد و همچنین شرکت سازنده ضروری است.
انواع دیوارچینی
دیوارها به 2 دسته داخلی و خارجی تقسیم می‌شوند که این دیوارها از نظر مصالح استفاده شده، ضخامت مصالح و عایق با یکدیگر تفاوت دارند. بر اساس ضوابط مندرج در مبحث 19 مقررات ملی ساختمان، دیوارهایی که بین فضاهای کنترل شده و غیرقابل کنترل اجرا می‌شود باید با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه عایق حرارتی باشند.
فضای کنترل شده: فضایی است که برای خنک کردن یا گرم کردن آن فضا نیاز به مصرف انرژی دارد. مانند: اتاق خواب، اتاق نشیمن و به طور کلی داخل فضای مسکونی یا اداری ساختمان
فضای کنترل نشده: فضایی است که برای خنک کردن یا گرم کردن آن فضا نیازی به مصرف انرژی ندارد. مانند: پارکینگ، راه پله، انباری، اتاق آسانسور و …
بنابراین با توجه به معیارهای فوق می‌توان نتیجه گرفت که مصالح دیوارچینی یا اجرای دیوار از نظر ابعاد و اجزا متفاوت است. یکی از این معیارها در ضوابط نظارت آسانسور است.
نکته مهم: طبق بند 1-1-9-4 مبحث چهارم مقررات ملی کلیه دیوارهای خارجی واحدهای متصرف و همچنین دیوارهای مشترک واحدها با یکدیگر و با فضاهای عمومی ساختمان، برای مقاومت در برابر آتش باید مطابق مبحث سوم مقررات ملی ساختمان باشد و مقاومت ضربه‌ای کافی دارند. ارزش‌های صوتی آنها نیز باید مطابق با مبحث 18 مقررات ملی باشد.
در دیوارهای خارجی و معمولی آجری و بلوک سفالی تقویت نشده، حداقل ضخامت سختی در این دیوارها باید به میزان 0.2 متر رعایت شود.
استانداردهای اجرای دیوار
اجرای دیوارهای ساختمان مطابق با مبحث 18، 3، 4، 8، استاندارد 2800 و پیوست ششم این استاندارد و همچنین نشریه 55 انجام شود.
مراحل دیوارچینی
روش‌های متعددی برای دیوارچینی یا اجرای دیوار وجود دارد. در این قسمت به بررسی مراحل متداول ترین روش دیوارچینی یا اجرای دیوار می‌پردازیم.
مرحله اول، یک رگه کردن: در اولین گام، به منظور مشخص ساختن فضاهای ایجاد شده، یک رج بلوک با ملات یا بدون ملات را روی زمین قرار می‌دهیم. پس از حصول اطمینان از طراحی، به سراغ گام‌های بعدی می‌رویم.
مرحله دوم: شمشه گذاری: برای بررسی تراز و شاقول بودن، هم راستایی و کیفیت عملیات باید از یک شاخص استفاده کنیم. به این منظور در محل ابتدایی و انتهایی دیوار، شمشه‌های عمودی جایگذاری می‌شوند. بین دو شمشه ریسمان وصل کرده و عملیات دیوارچینی یا اجرای دیوار را انجام می‌دهیم.
مرحله سوم: بلوک گذاری: برای این کار باید از بلوک استاندارد استفاده کرد.
سوالات متداول
نکات مهم در اجرای دیوار چینی کدامند؟
- تعیین تکلیف سامانه مهار لرزه ای که بر اساس دستورالعمل وزیر راه و شهرسازی از سال 1377 اجباری شده. و باید طبق ضوابط پیوست ششم و آیین نامه 819 انجام شود.
- تعیین مصالح به کار رفته در دیوارها و اخذ تاییدیه از ناظر معماری
- یک رگه کردن دیوارها در طبقات